اینترنت و زندگی دینی (1)

نويسنده: سید عبدالرسول علم الهدی




تاریخچه شکل گیری اینترنت و فضای مجازی

مقدمه

در بستر تکنولوژیکی امروز، رسانه ها بقدری توسعه یافتند که بقول تافلر در کتاب موج سوم انقلاب اطلاعاتی رخ داده و اطلاعات از هر طرف ما را احاطه کرده است، لذا جوامع روز بروز به سمت اطلاعاتی شدن پیش می روند. در این موج اطلاعات اگر نتوانیم تولید اطلاعات داشته باشیم نه تنها عقب افتاده ایم بلکه محکوم به تقلید و پیروی از دیگران می شویم. این مهم در بینش زندگی افراد که با توجه به فرهنگ ما بینش دینی است، تاثیر می گذارد. اگر نتوانیم تولید اطلاعات پاک برای مخاطبان رسانه ها داشته باشیم قطعا مخاطبان جذب اطلاعات باطلی می شوند که به لباس پاک درآمده است.
بعد از بررسی حضور دین در بستر رسانه ای امروز و استفاده از امکانات جدید و همچنین ورود به عرصه تبادل اطلاعات اکنون به یکی از پرطرفدارترین رسانه های عصر دیجیتال می پردازیم. مخاطب این رسانه همه اقشار مردم با هر زبان و نژادی می باشد. رسانه همگانی اینترنت، دنیایی است پر از اطلاعات، و برای خود فضایی درست کرده که معمولا از آن به عنوان فضای مجازی یا دنیای مجازی در مقابل همین دنیای واقعی که حضور داریم، یاد می کنیم. اما در حقیقت اینطور نیست و دنیای اینترنت با انبوه اطلاعاتش برگرفته از همین دنیای حقیقی ماست که البته بر این دنیای حقیقی ما بسیار تاثیر گذار بوده و نظام اطلاعاتی جهانی را تغییر داده، لذا آنرا همان دنیای سایبر cyber می خوانیم.
زندگی در محیط سایبر cybernetic، ارتباطات انسانی را توسعه و دگرگون ساخته است به طوری که مک لوهان دانشمند فیلسوف و ارتباطاتی کانادایی، جهان را به مثابه دهکده ای می داند که همه از احوال یکدیگر آگاه و مطلع بوده و نسبت به هم به قضاوت می پردازند. قاعدتا شکل تبلیغات باطل و به گمراهی کشیدن، در دستیابی بشر به تکنولوژی های جدید تغییر یافته و از این حیث دست اندرکاران فرهنگی و دینی باید به فکر شیوه های جدید تبلیغ دینی برای رساندن پیام حق به انسان ها باشند تا در بحبوحه تغییرات فکری و فرهنگی دنیای امروز اصل دین با قواعد اصولی آن حفظ شده و پیروان آن با قبول این اصول به تغییرات زندگی خود در جهان امروز بپردازند. از این حیث بعد از شناخت کامل رسانه اینترنت به بررسی وضعیت تبلیغات دینی و سبک زندگی دینی در آن می پردازیم.

تاریخچه شکل گیری

Internet که با حرف بزرگ انگلیسى I شروع مى شود، کلکسیونى از میلیون ها کامپیوتر است که در هزاران سایت اطراف جهان پراکنده شده اند و کاربران و استفاده کنندگان آن، صرف نظر از نوع کامپیوترى که دارند، مىتوانند روى این شبکه کامپیوترى غول پیکر اطلاعات رد و بدل کنند و فایل به اشتراک گذارند. به این شبکه عظیم نت (Net) و سایبر اسپیس (Space Cyber) نیز گفته اند.
در واقع این شبکه شبکه ها در ابتدا یک پروژه نظامى بود و اتفاقا مانند بسیارى از ایده هاى بزرگ، در ابتدا براى هدف دیگرى مطرح شد. در سال 1969 شبکه اى موسوم به آرپانت (ARPANET) توسط ببولت، ببرانک و بنیومن تحت قراردادى که ایشان با آژانس پروژه هاى تحقیقاتى پیشرفته وزارت دفاع امریکا (یا ARPA) منعقد کردند، طراحى گردید و توسعه یافت. ARPANET شبکه اى بود که مراکز دفاعى، نظامى و دانشگاهى طرف قرارداد وزارت دفاع را به هم متصل مى ساخت.
تسهیل تبادل و اشتراک اطلاعات بین محققین به ساده ترین نحو ممکن، بدون نیاز به اینکه محقق وقت ذى قیمت خود را صرف برقرارى و حفظ ارتباط کند. دیرى نپائید که قابلیتهاى انتقال فایل، تبادل پیام هاى الکترونیکى یا email و لیستهاى پستى به این شبکه نوپا اضافه گردید و تعداد کاربران این شبکه کوچک به سرعت افزایش یافت.
این شبکه طى دهه 1970 از شکل یک پروژه آزمایشى به یک پروژه فراگیر مبدل شد و ضمن به کارگیرى ارتباطات ماهواره اى، رفته رفته شکل یک شبکه گسترده جهانى (WAN) را به خود گرفت. در واقع با ظهور و توسعه کامپیوترهاى شخصى رومیزى (PCها) و رشد تکنولوژى ارتباط این کامپیوترهاى رومیزى به یکدیگر و امکان ایجاد شبکه هاى محلى (LAN)، شرکتها و موسسات بى شمارى به فکر اتصال به ARPANET افتادند تا بتوانند از امکانات و اطلاعات و احیانا قدرت و توانایى آن به نفع خود استفاده کنند. برخى نیز به ایجاد شبکه هاى اختصاصى پرداختند و در این راه بعضى از آنها قواعد ARPANET را رعایت کردند و برخى هم استانداردهاى جدیدى را براى خود تعریف کردند. اما دیرى نپائید که نیاز شدیدى به برقرارى ارتباط مابین این شبکه هاى متعدد پیدا شد و در نتیجه، افرادی متخصص از شبکه هاى متعدد و پراکنده، به طور منظم گرد هم آمدند و استانداردى را تدوین نمودند که هر شبکه با رعایت آن مى توانست با سایر شبکه ها به تبادل اطلاعات بپردازد. به این ترتیب تلفیق و اجتماعى از شبکه هاى مختلف با اصول کارى متفاوت بوجود آمد که این اجتماع اینترنت (Internet) خوانده شد.(کوثری)
بسیارى از مردم سال 1983 میلادى را تاریخ واقعى تولد اینترنت مى دانند. در این سال ARPANET اولیه به دو بخش نظامى (MILNET) و تحقیقات شبکه (ARPANET) تقسیم شد. اما قبل از آن در اوایل 1980 شبکه CSNET که کامپیوترهاى دپارتمان هاى علوم چندین ایالت را به هم وصل مى کرد، به عنوان اولین شبکه غریبه به ARPANET متصل شد. بعدها CSNET در 1989 با BITNET ادغام گردید. در ژوئن 1990 ، ARPANET منحل شد و وظایف آن به ساختار گسترده ترى به نام اینترنت محول شد. اینترنت از همان دو اصلى تبعیت کرد که ARPANET رعایت مى نمود و آن دو اصل عبارت بودند از :
1 - اجازه بده شبکه ها توسط مجموعه اى از پروتکل ها به هم وصل شوند.
2 - اجازه بده شبکه هاى جدید به شبکه بزرگ اصلى وصل شوند و از طریق دروازه ها (gateways) با آن تبادل اطلاعات کنند.
در حال حاضر بنیاد علوم ملى امریکا یا (National Foundation science) در قالب شبکه اى جدید بسیارى از وظایف ARPANET را به عهده دارد.
در مورد تامین هزینه اینترنت باید گفت اصولا شرکتى به اسم کمپانى اینترنت وجود ندارد که صورتحساب صادر کند و از همه شبکه ها و کاربران پول بگیرد. به جاى آن هر شبکه پول خودش را مى پردازد. NSF هزینه NSFNET را مى پردازد و NASA هزینه NASA Science Internet را پرداخت مى کند. شبکه ها گرد هم مى آیند و تصمیم مى گیرند که چگونه به همدیگر وصل شوند و خودشان هزینه این اتصال را فراهم مى کنند. یک کالج یا دانشکده هزینه اتصال خود را به شبکه منطقه اى مى پردازد و شبکه منطقه اى هم هزینه اتصال را به نهادى که دسترسى او را به اینترنت ممکن ساخته مى پردازد.
و همچنین در مورد اداره اینترنت باید گفت: هیچ کس و همه کس! اساسا اینترنت هیچ رئیس جمهور، مدیرعامل یا رئیس کلى ندارد و هر کسى مى تواند نقطه نظرات خود را آزادانه روى آن مطرح کند. البته شبکه هاى متصل به اینترنت مى توانند رئیس یا مدیرعامل داشته باشند اما هیچ فرد یا قدرت واحدى براى کنترل اینترنت در حالت کلى وجود ندارد. قدرت نهایى تصمیم گیرنده براى آینده اینترنت را مى توان در نهادهایى مانند مجمع اینترنت یا ISOC (کوته نوشته Society Internet) پیدا کرد. من لیست خلاصه اى از سازمان هاى کلیدى اینترنت را به صورت یک مقاله مستقل برایت آماده دارم که تقدیم مى کنم. نام این مقاله بسازمان هاى کلیدى اینترنتب است و راجع به سازمان ها و نهادهاى تقریبا رسمى و کلیدى اینترنت در آن مطالبى آمده است.